Het Haagse malieveld en de Dam in Amsterdam werden recent bezocht door mensenmassa’s, zware voertuigen en podia. Anti-coronamaatregelen, investeringen in het onderwijs, Black Lives Matter, stikstofregelgeving: het zijn slechts enkele onderwerpen die duizenden activisten mobiliseren. De demonstratiebereidheid in het land loopt op en daarmee neemt de kans toe dat veiligheidsincidenten voortkomend uit activisme zich voordoen. 

Actie diversiteit

Opmerkelijk is dat niet alleen de frequentie van activistische actie is toegenomen, maar ook de vorm van activisme. In het geval van de landbouwdemonstraties zagen we dat activisten zich niet alleen op het Malieveld verzamelden maar ook distributiecentra van supermarkten blokkeerden. Klimaatactivisten dringen in kleinere groepen kantoren van multinationals binnen naast de massale bijeenkomsten. Anti-windmolenactivisten grijpen naar agressieve vormen van protest zoals groene zeep op stoepen voor provinciehuizen spuiten en het storten van asbest op door boeren beschikbaar gesteld land voor windmolenbouw. Het belagen van politici rondom het binnenhof komt steeds vaker voor. Niet alleen het traditionele activisme groeit, maar ook de gewelddadige variant daarvan. 

Online exposure

De samenleving staat voor een periode van veel veranderingen op diverse beleidsterreinen. Activisten die deze veranderingen willen tegenhouden of juist versnellen gebruiken daarvoor het recht op vrijheid van meningsuiting en betoging. Zij kunnen zich makkelijker dan voorheen organiseren via online platformen. Aan de randen van het meningenspectrum lijkt een deel van deze activisten online te radicaliseren, waar ook onderzoek naar wordt gedaan aan de Universiteit van Amsterdam. Ook Arjan Lubach liet recentelijk zien hoe snel een gemiddeld persoon geconfronteerd kan worden met radicale opvattingen via de mainstream media, zoals een podcast waarin complotdenkers speculeren over een aanslag op premier Rutte. 

Van risico naar rust

Het toegenomen activisme kan zich vertalen naar een specifieke dreiging van incidenten richting organisaties. Om persoonlijk leed en materiële, financiële en publicitaire schade te voorkomen is het van belang deze veiligheidsrisico’s te mitigeren door passende maatregelen. Organisaties weerbaarder maken tegen specifieke activistische dreigingen is al mogelijk met een aantal stappen tegen geringe kosten. 

Organiseren

Beleg de verantwoordelijkheid voor het inventariseren van de activistische dreiging bij één persoon. Aangezien activistische dreigingen een risico vormen voor de bedrijfscontinuïteit, is het van belang om deze collega tevens deel van het crisismanagementteam te maken. Social media monitoring software maakt deze inventarisatie makkelijker. De software helpt met het bijhouden van branche- en bedrijfsspecifiek nieuws en is makkelijk uit te lezen. Gebruik een, door de gehele top van de organisatie gedragen, escalatiemodel met daarbij aan dreiging gekoppelde maatregelen. Hierdoor ontstaat er een gedegen draagvlak voor maatregelen. 

Grenzen stellen

Iedere organisatie heeft een grens bij bedrijfslocaties waar een dreiging van activisten niet overheen mag komen. Dit kunnen fysieke grenzen zijn, zoals omheiningen, maar ook digitale of procedurele grenzen, zoals firewalls en gedragscodes. Inventariseer deze grenzen en maak afspraken met beveiligingsdienstverleners om in het geval van een concretiserende dreiging snel op te kunnen schalen. Identificeer scenario’s waar activisten voorspelbaar en voorstelbaar kunnen toeslaan en oefen op deze scenario’s. Identificeer zwakke punten op locaties waar extra bescherming nodig is en maak afspraken met leveranciers voor extra materieel zoals anti-inrijmaatregelen en mobiele camera’s. 

Wees voorbereid

Bereid de gehele organisatie voor op een activistische dreiging. Verhoog de security awareness bij medewerkers, waardoor zij uitkijken naar signalen van veiligheidsrisico’s en bereid zijn deze signalen te melden. Zo wordt het ook meteen inzichtelijk of de dreiging zich tegen een enkel deel of persoon van de organisatie richt of de organisatie als geheel. Stel instructies op indien een dreiging zich aandient, neem de BHV-organisatie hier in mee en denk na over uitwijkmogelijkheden voor vergaderingen en/of werkplekken. 

Politie contact

Maak contact met de autoriteiten, specifiek de politie (regionaal CCB) en de gemeente en stel ze op de hoogte van potentiële of specifieke bedreigingen richting de organisatie. In het geval van een incident weten zij welke dreigingen er bestaan en hoe een organisatie daarop voorbereid is. Daarnaast kunnen de politie en gemeente een informatiebron zijn voor dreigingen die tot dusver nog onbekend zijn bij de organisatie. Identificeer wanneer en hoe de autoriteiten reageren zodra een dreiging zich concretiseert. 

Weerbaar

Het nemen van de juiste maatregelen op het juiste moment voorkomt persoonlijk leed, materiële, financiële en publicitaire schade. Deze voorbereidheid komt de continuïteit van de bedrijfsvoering ten goede en strategische maatregelen tegen (gewelddadige) activisten maken een organisatie weerbaar.

Met een oplopend aantal demonstraties in het land, een oneindige bron aan online activistische platformen en beperkt zicht op welke uitdagingen ons nog te wachten staan in de nabije toekomst doet een organisatie er goed aan om een gedegen risicoprofiel te hebben samengesteld. Voor organisaties die geen of beperkt maatregelen hebben genomen is de eerste stap altijd advies in te winnen bij een specialist op het gebied van activisme en risicomanagement. Zij kunnen helpen bij het opstellen van een beleid op maat, toegespitst op sector, locatie en bedrijf om zo de veiligheid van de medewerker en het voortbestaan te kunnen garanderen.

 

Meer informatie

Wilt u meer weten over risico management en advies? Neem dan contact met ons op.