Transitiehuizen zijn een volledig nieuw concept in België, waarbij gedetineerden aan het einde van hun straf buiten de gevangenismuren worden begeleid om opnieuw in de maatschappij mee te draaien. De bewoners van het transitiehuis zijn ‘low risk’-profielen, voor wie een hoogbeveiligde omgeving geen noodzaak is. Ze vormen dan ook geen bedreiging voor de buurtbewoners. Voor het concept haalde België de mosterd in Nederland. Daar maken transitiehuizen al 35 jaar deel uit van het detentiebeleid.

Het succes van deze detentievorm werd wetenschappelijk aangetoond. Zo blijkt dat bewoners van de Nederlandse transitiehuizen minder in crimineel gedrag hervallen dan andere gedetineerden. Om ook in België meer differentiatie in het detentiebeleid te verwezenlijken, besloot minister van justitie Koen Geens het concept ook in België een kans te geven, als deel van het Masterplan ‘Gevangenissen en internering’. 

"Een gedetineerde moet zich voorbereiden op zijn reïntegratie in de maatschappij. Een transitiehuis geeft de gedetineerde de kans om deze overgang geleidelijk aan te ervaren. Gedetineerden wonen er zelfstandig, zoeken een baan en zorgen voor het onderhoud. Bovendien neemt het risico op recidive af na een verblijf in een transitiehuis. Ik ben blij dat Edingen zich bij dit nieuwe project aansluit om bij te dragen aan een veiligere samenleving."

Koen Geens, minister van Justitie

"De oprichting van het transitiehuis, een nieuwe en unieke regeling in België, is het resultaat van een nauwe samenwerking tussen twee partners, G4S en DG EPI, en met de betrokkenheid van de stad Edingen. Een doelstelling van het transitiehuis is de overgang van het gevangenisleven naar het leven in de maatschappij te vergemakkelijken. Zo willen we de re-integratie van bepaalde profielen van gedetineerden in alle veiligheid bevorderen. DG EPI zet zich in om dit doel te bereiken. We besteden veel aandacht aan de ontwikkeling van dit proefproject om alle relevante lessen te kunnen trekken uit deze nieuwe wijze van strafuitvoering.”

Rudy Van De Voorde, DG EPI

Tweede proefproject

Het transitiehuis in Edingen vormt, na Mechelen, het tweede deel van dit pilootproject. Daarmee is Edingen bovendien de eerste Waalse stad met een transitiehuis. De werking van beide transitiehuizen zal na een jaar worden geëvalueerd. Een positieve evaluatie opent mogelijk deuren voor een uitbreiding van het concept in andere steden. Tot nu toe zijn de stad Mechelen, FOD Justitie en uitbater G4S Care tevreden over de werking van het transitiehuis in Mechelen. Burgemeester Olivier Saint-Amand is ervan overtuigd dat deze samenwerking ook in Edingen succes zal kennen.

"Door dit nieuwe concept een kans te bieden, willen we mee bijdragen aan een inclusieve en veilige samenleving. We geloven in de slaagkansen van dit project en hebben vertrouwen in de samenwerking met het gevangeniswezen en de uitbaters van transitiehuis. In dit project staat de veiligheid van onze bewoners uiteraard centraal en dat zullen we blijven waarborgen."

Olivier Saint-Amand, burgemeester van Enghien

Constante begeleiding

Het transitiehuis in Edingen biedt plaats aan 15 gedetineerden. Een toegangscontrole- en bewakingscamerasysteem zorgt ervoor dat de gedetineerden - net zoals in de gevangenis - het transitiehuis niet zomaar kunnen verlaten. In tegenstelling tot een gevangenis, krijgen de gedetineerden hier begeleiding van sociale werkers, psychologen en criminologen van G4S Care. Deze specialisten zijn erop gericht de gedetineerden te helpen opnieuw autonoom deel te laten uitmaken van de maatschappij. Ze worden daarbij bijgestaan door de professionals van Exodus Nederland, dat in Nederland voor de uitbating van de transitiehuizen instaat.

“De deelnemers van het transitiehuis nemen actief hun verantwoordelijkheid op. Onze medewerkers ondersteunen hen op alle levensdomeinen zoals het vinden van een baan, huisvesting, het opbouwen van een sociaal netwerk en zingeving. Het is de bedoeling dat de deelnemers werken aan hun succesvolle reïntegratie in de maatschappij en na hun verblijf opnieuw een goed leven kunnen opbouwen en voor zichzelf kunnen instaan.”

Luc Priem, Ad Interim CEO-Advisor van G4S Belgium